Metaforyka troski o siebie w Żywocie człowieka poczciwego

Bartłomiej Maliszewski

doi:10.34768/fp2019a13

Autor

Bartłomiej Maliszewski Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
https://orcid.org/0000-0002-3813-3971 Bartłomiej Maliszewski

DOI: https://doi.org/10.34768/fp2019a13

Słowa kluczowe

Mikołaj Rej • metafora • pareneza • troska o siebie

Abstrakt

Celem pracy jest analiza przenośni i analogii, które w Żywocie człowieka poczciwego służą postulowaniu troski o siebie (zalecaniu roztropnego naśladownictwa, wyzbywania się dostrzeganych wad). Omawiając metafory i analogie, zwracamy uwagę na ich funkcję poznawczą (metafora jako środek ujmowania abstrakcyjnych tematów), perswazyjną (przenośnia jako środek wpływania na postawę odbiorcy) oraz kulturotwórczą (metafora jako utrwalany wskaźnik dawnych realiów i świata wartości nadawcy).

Liczba wyświetleń

2024

Dane do pobrania nie są jeszcze dostępne.

Biogram autora

Bartłomiej Maliszewski, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Absolwent filologii polskiej oraz podyplomowych studiów nauczania języka polskiego jako obcego, starszy wykładowca w Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Polonii i Cudzoziemców UMCS. Jego zainteresowania naukowe skupiają się wokół glottodydaktyki, języka w mediach oraz metafory w dyskursie publicystycznym.

Bibliografia

LITERATURA CYTOWANA

Anusiewicz J., Kulturowa teoria języka. Zarys problematyki, [w:] Język a kultura,t. 1, red. J. Anusiewicz, J. Bartmiński, Wrocław 1991.
[Google Scholar]

Arystoteles, Retoryka. Retoryka dla Aleksandra. Poetyka, przeł. i oprac. J. Podbielski, Warszawa 2009.
[Google Scholar]

Bełcikowski A., Mikołaj Rej z Nagłowic: studyum literackie, Warszawa 1867.
[Google Scholar]

Biblia Tysiąclecia. Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, Warszawa 1998 (BT).
[Google Scholar]

Biblia warszawskopraska w przekładzie z języków oryginalnych, oprac. K. Romaniuk, Warszawa 1997 (Br).
[Google Scholar]

Bruchnalski W., Rozwój twórczości pisarskiej Mikołaja Reja, Kraków 1907.
[Google Scholar]

Brückner A., Mikołaj Rej: człowiek i dzieło, Lwów 1922.
[Google Scholar]

Chlebowski B., Mikołaj Rej jako pisarz, Warszawa 1905.
[Google Scholar]

Dubisz S., Mikołaj Rej – fundament polszczyzny pisanej, parenetyk i moralista, „Przegląd Humanistyczny” 2006, nr 5-6.
[Google Scholar]

Dziechcińska H., Szlachcic idealny w „Żywocie człowieka poczciwego”, czyli narracja perswazyjna, „Pamiętnik Literacki” 1969 (R. LX), z. 4.
[Google Scholar]

Fauconnier G., Turner M., Tworzenie amalgamatów jako jeden z głównych procesów w gramatyce, [w:] Językoznawstwo kognitywne II. Zjawiska pragmatyczne, red. W. Kubiński, D. Stanulewicz, przeł. W. Kubiński, D. Stanulewicz, Gdańsk 2001.
[Google Scholar]

Foucault M., Historia seksualności, przeł. B. Banasiak, T. Komendant, K. Matuszewski, Warszawa 1995.
[Google Scholar]

Grzegorczykowa R., Problem funkcji języka i tekstu w świetle teorii aktów mowy, [w:] Język a kultura, red. J. Bartmiński, R. Grzegorczykowa, t. 4, Wrocław 1991.
[Google Scholar]

Kochanowski J., Pieśni, oprac. M.R. Mayenowa, K. Wilczewska, Wrocław 1992.
[Google Scholar]

Krzyżanowski J., Wstęp, [w:] M. Rej, Żywot człowieka poczciwego, Wrocław 2003.
[Google Scholar]

Lakoff G., Johnson M., Metafory w naszym życiu, przeł. T.P. Krzeszowski, Warszawa 1988.
[Google Scholar]

Maciuszko J.T., Mikołaj Rej: zapomniany teolog ewangelicki z XVI wieku, Warszawa 2002.
[Google Scholar]

Maliszewski B., Metafora i aksjologia: wzorzec człowieka w renesansowej literaturze parenetycznej, Lublin 2009.
[Google Scholar]

Perelman C., Imperium retoryki, przeł. M. Chomicz, Warszawa 2004.Rej M., Wizerunk własny żywota człowyeka poczciwego, oprac. S. Ptaszycki, Warszawa 1881.
[Google Scholar]

Rej M., Żywot człowieka poczciwego, oprac. J. Krzyżanowski, Wrocław 2003.
[Google Scholar]

Seneka, Dialogi, przeł. i oprac. L. Joachimowicz, Warszawa 1989.
[Google Scholar]

Stankiewicz E., Styl i język „Żywota człowieka poczciwego”, „Pamiętnik Literacki” 1984 (R. LXXV), z. 3.
[Google Scholar]

Tokarski R., Językowy obraz świata w metaforach potocznych, [w:] Językowy obraz świata, red. J. Bartmiński, Lublin 1999.
[Google Scholar]

Wichowa M., „Żywot człowieka poczciwego” Mikołaja Reja, [w:] Mikołaj Rej z Nagłowic. Sylwetka – twórczość – epoka, red. M. Garbaczowa, Kielce 1997.
[Google Scholar]

Windakiewicz S., Mikołaj Rej z Nagłowic, Lublin 1922.
[Google Scholar]

Ziomek J., Renesans, Warszawa 1976.
[Google Scholar]

Ziomek J., Retoryka opisowa, Warszawa 2000.
[Google Scholar]