Gramatyka a granice wyrażalności w pismach mistyków Kościoła katolickiego

Izabela Rutkowska

doi:10.34768/fp2020a2

Authors

Izabela Rutkowska State Higher Vocational School in Głogów
https://orcid.org/0000-0001-7060-3788 Izabela Rutkowska

DOI: https://doi.org/10.34768/fp2020a2

Keywords

ineffability • grammar • Polish mystical texts • linguistics • theolinguistics • Christianity

Abstract

The object of considerations undertaken in the article is the anthology of texts written by Polish catholic mystics (Antologia mistyki polskiej II, edited by Marian Zawada OCD). This work aims to indicate the most critical problems with the grammatical forms exploited to describe the mystical, supernatural experiences, which are known as the ineffable phenomena. Mystics write about these problems in the metalingual comments. They regret the human language, too weak to express the richness of the world of their souls. This analysis shows that one of the most severe difficulties is a description of the timelessness of the netherworld. Mystical texts tell us also about the problem with superlative adjectives. Mystics cannot find proper terms for the supernatural reality of God and saints: every kind of attribute is insufficient.

Views Count

2024

Download data is not yet available.

Author Biography

Izabela Rutkowska, State Higher Vocational School in Głogów

Doctor of Humanities in the field of linguistics, member of the Circle of Collaborators of the Religious Language Team of the Polish Language Council, works as an assistant professor at the State Higher Vocational School in Głogów, at the Humanities Institute, and also serves as the head of the Postgraduate Logopedics Studies there; she also works as a translator from Italian; is the author of the book Niepojęty świat duszy. Język przeszłości myskich św. Faustyny Kowalskiej, Teolingwistyka 12, Tarnów 2017.

References

LITERATURA CYTOWANA

Adamek Z., ks., ‘Bezczas’ w teofanicznych obrazach Bożego Narodzenia, [w:] Z kolędą przez wieki. Kolędy w Polsce i krajach słowiańskich, red. T. Budrewicz, S. Koziara, J. Okoń, Tarnów 1996, s. 33-40.
[Google Scholar]

Alighieri D., Boska Komedia, przeł. E. Porębowicz, Warszawa 1965.
[Google Scholar]

Antologia mistyki polskiej, red. M. Zawada OCD, t. 2, Kraków 2008.
[Google Scholar]

Baldini M., L’essere-per-il-silenzio del mistico, [w:] Le dimensioni del silenzio nella poesia, nella filozofia, nella musica, nella linguistica, nella psicanalisi, nella pedagogia, nella mistica, a cura di M. Baldini, Roma 1988.
[Google Scholar]

Baldini M., Parlar chiaro, parlare oscuro, Roma-Bari 1989.
[Google Scholar]

Benedykt XVI, Audiencja generalna z 09.09.2009 o św. Piotrze Damianim [www.zycie] zakonne.pl/2009-09-09-rzym-sw-piotr-damiani-19832].
[Google Scholar]

Benedykt XVI, Przemówienie z okazji otrzymania tytułu doktora honoris causa Akademii Muzycznej w Krakowie [Eminencjo.html].
[Google Scholar]

Dembińska-Pawelec J., Światy możliwe w poezji Stanisława Barańczaka, Katowice 1999.
[Google Scholar]

Eco U., W poszukiwaniu języka uniwersalnego, przeł. W. Soliński, Gdańsk-Warszawa 2002.
[Google Scholar]

Foligno A. da, La croce e l’amore, a cura di M. Ceschia, Padova 2014.
[Google Scholar]

Gogola J.W., Teologia komunii z Bogiem, Kraków 2001.
[Google Scholar]

Jak dzisiejszemu człowiekowi mówić o Bogu, red. B. Bejze, Warszawa 1993.
[Google Scholar]

Katolicyzm A-Z, red. Z. Pawlak, Poznań 1994.
[Google Scholar]

Kieturakis A., Bartoszewski L., Hildegardy z Bingen wizja świata, Wrocław 2000.
[Google Scholar]

Kowalska F., Dzienniczek. Miłosierdzie Boże w duszy mojej, Kraków 2011.
[Google Scholar]

Leclercq J., Miłość nauki a pragnienie Boga, przeł. M. Borkowska, Kraków 1997.
[Google Scholar]

Leksykon mistyki, oprac. P. Pachciarek, K. Rybacka, red. P. Dinzelbacher, Warszawa 2002.
[Google Scholar]

Libera A., Madame, Kraków 1999.
[Google Scholar]

Libera A., Pyda J., Jesteście na Ziemi, na to rady nie ma! Dialogi o teatrze Samuela Becketta, Kraków 2015.
[Google Scholar]

Mann T., Czarodziejska góra, przeł. J. Kramsztyk, t. 1, Warszawa 2015.
[Google Scholar]

Matusiak B., Hildegarda z Bingen. Teologia muzyki, Kraków 2003.
[Google Scholar]

Rutkowska I., Boskie objawienia ręką ludzką spisane. Tekst mistyczny w kontekście kultury, [w:] Język, tekst, kultura, red. H. Bartwicka, Bydgoszcz 2010.
[Google Scholar]

Szymik J., W poszukiwaniu teologicznej głębi literatury, Katowice 1994.
[Google Scholar]

Tabakowska E., Kognitywne podstawy języka i językoznawstwa, Kraków 2001.
[Google Scholar]

Teresa od Jezusa Marianna Marchocka, Autobiografia mistyczna i inne pisma, oprac. C. Gil OCD, Kraków 2010.
[Google Scholar]

Termińska K., Metaopis przeżycia metafizycznego (na przykładzie prozy Jarosława Iwaszkiewicza), [w:] Język a kultura 3. Wartości w języku i tekście, red. J. Puzynina, J. Anusiewicz, Wrocław 1991.
[Google Scholar]

Wieczorek U., O niewyrażalności w języku. Mistyka języka, [w:] Studia linguistica Danutae Wesołowska oblata, red. H. Kurek, J. Labocha, Kraków 2004.
[Google Scholar]

Wittgenstein L., Tractatus logico-philosophicus, przeł. B. Wolniewicz, Warszawa 2000.
[Google Scholar]