Miłosny savoir-vivre w świetle listowników dla zakochanych, powstających u schyłku XIX oraz w początkowych dekadach XX wieku

Leszek Jazownik

doi:10.34768/fp2018a6

Authors

Leszek Jazownik University of Zielona Góra
https://orcid.org/0000-0002-1455-179X Leszek Jazownik

DOI: https://doi.org/10.34768/fp2018a6

Keywords

epistolary art • model letters • amorous savoirvivre • mores of the 19 and 20th centuries

Abstract

The end of the 19th century saw the rise in the popularity of model letters for lovers, containing their exemplars which purpose was to ease maintaining romantic correspondence. Despite the fact that such letters are fictional in nature, they are valuable documents representing the mores of the epoch in which they were created. They constituted a kind of amorous savoir-vivre handbook. The article discusses the propositions of such letters, designed for making acquaintances with recipients, declaring love, proposing, accepting and rejecting proposals, breaking off engagements etc. Furthermore, the text focuses on love codes propagated in such model letters, which allowed conveying hidden messages, e.g. by means of different methods of adhering postage stamps.

Views Count

2024

Download data is not yet available.

Author Biography

Leszek Jazownik, University of Zielona Góra

Dr. Hab., associate professor. Head of the Department of Didactics of Polish Literature and Language at the Institute of Polish Philology at the University of Zielona Góra. Author of publications on the history of Polish education (Theory of Literature and Literary Education. A Comparative Study of the Concepts of Piotr Chmielowski, Kazimierz Wóycicki and Zygmunt Łempicki, 2003; Theory of Literary Education in the Years 1918-1939. Anthology, 2001), theory of literary and language education (In the Circle of the History of the Theory of Polish Education, 2011; How to Ask about a Literary Work in School?, 1999) and theory of reception and impact of literary works (Liberate the Power of Reading, 2004).

References

LITERATURA CYTOWANA

Bąbel A., Grabowska-Kuniczuk A., „Kodeks światowy” i „towarzyskie nieprzyzwoitości”. Zakazy i nakazy w polskich dziewiętnastowiecznych poradnikach savoir-vivre’u, „Napis” 2009.
[Google Scholar]

Chociszewski J., Przewodnik do pisania listów miłosnych, tyczących się ożenienia i zamążpójścia, z dodatkiem Wieszczbiarki, Rozmowy kwiatami i znaczkami pocztowymi, Abecadła miłości, tudzież wierszy i piosenek dla kochanków i zakochanych, ułożył..., wydanie piąte znacznie pomnożone, nakładem „Katolika”, Bytom 1900.
[Google Scholar]

Janiak-Jasińska A., Wyznaczniki sztuki epistolarnej w świetle listowników 2 połowy XIX wieku, [w:] Szuka pisania. O liście polskim w wieku XIX, red. Jolanta Sztachelska i Elżbieta Dąbrowicz, Białystok 2000.
[Google Scholar]

Matuszewska P., Listowniki polskie: stan i perspektywy badań, „Pamiętnik Literacki” 1982, nr 3/4.
[Google Scholar]

[s. a.], Najnowszy sekretarz zakochanych z dodatkiem: Pieśni miłosne, wiersze do imionników itd. Liczne wzorce listów na wszystkie przypadki zachodzące w życiu miłosnym, nakładem Edwarda Feitzingera w Cieszynie [b.d.].
[Google Scholar]

[s. a], Najnowszy zbiór listów miłosnych wraz z dodatkiem: Symboliczna rozmowa kochanków [Łódź 1921].
[Google Scholar]

Polskie listy miłosne od XV do XIX wieku, oprac. B. Mewin, Lwów-Poznań 1922.
[Google Scholar]

Sekretarz miłosny, czyli podręcznik dla zakochanych zawierający liczne wzory listów miłosnych, powinszowania dla osób ukochanych, wiersze imionnikowe itd., drukiem i nakładem Walentego Fiałka w Chełmnie [1893].
[Google Scholar]

Swat [E. Zaleski (?)], Listownik miłosny, czyli najdokładniejszy poradnik do pisania listów dla zakochanych i narzeczonych wraz z dodaniem złotych myśli różnych pisarzy i zdań o miłości serca i kobiecie, ułożył..., wydanie drugie, Nakładem Księgarni i Składu Papieru Bogdana Chrzanowskiego, Poznań 1912.
[Google Scholar]