Kochanek ojczyzny czy kochanek Laury? Wokół kreacji tytułowego bohatera dramatu Juliusza Słowackiego Zawisza Czarny

Jakub Rawski

doi:10.34768/fp2021a13

Authors

Jakub Rawski State Higher Vocational School in Głogów
https://orcid.org/0000-0003-0149-544X Jakub Rawski

DOI: https://doi.org/10.34768/fp2021a13

Keywords

Juliusz Słowacki • Zawisza the Black • knight • lover • romantic hero

Abstract

This article presents the literary creation of the title character Zawisza the Black [Zawisza Czarny] by Juliusz Słowacki. It is important to define the roles which Zawisza plays – he appears as a knight, a defender of the Commonwealth – “lover of the homeland”, and Laura’s lover.

Views Count

2024

Download data is not yet available.

Author Biography

Jakub Rawski, State Higher Vocational School in Głogów

Doctor of humanities, literary scholar, assistant professor at the Institute of Humanities of the State Higher Vocational School in Głogów. He published in several collective monographs and in periodicals such as: Teksty Drugie, Świat Tekstów, Autobiografia, Prace Literackie, In Gremium, Studia de Cultura, Literacje, Polish Philology. Scientific Yearbooks of the University of Zielona Góra, Humanistic Education, Spotkania, Pro Libris. His research interests include broadly understood manifestations of otherness in 19th and 20th century literature, vampire popular culture, the work of Juliusz Słowacki, and Holocaust studies.

References

Adamkowicz-Iglińska B., „Kwiat, co jak lilija mami, / Gwiazda, co dziś tylko błyska...”. Florystyczne i astralne atrybuty a struktura postaci kobiecych w „Zawiszy Czarnym” Juliusza Słowackiego, [w:] Postać w kulturze wizualnej, t. 1: Ujęcia literackie, red. A. Krawczyk-Łaskarzewska, D. Bruszewska-Przytuła, P. Przytuła, Olsztyn 2018.
[Google Scholar]

Banul K., „Ja córką jestem rycerzy...”. (Kilka słów o bohaterce „Zawiszy Czarnego” Juliusza Słowackiego), „Colloquia Litteraria” 2006, nr 1.
[Google Scholar]

Bychowski G., Słowacki i jego dusza. Studium psychoanalityczne, oprac. D. Danek, Kraków 2002.
[Google Scholar]

Dramat i teatr romantyczny, red. D. Ratajczak, t. 1, Wrocław 1992.
[Google Scholar]

Dybizbański M., „Zawisza Czarny” Juliusza Słowackiego – dramat w rozsypce, „Bibliotekarz Podlaski” 2019, nr 3.
[Google Scholar]

Janion M., Czas formy otwartej. Tematy i media romantyczne, Warszawa 1984.
[Google Scholar]

Kapłanowa R. [M.R. Mayenowa], „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego. Problemy kompozycji, oprac. M. Prussak, Warszawa 2013.
[Google Scholar]

Kleiner J., Juliusz Słowacki. Dzieje twórczości, t. 4: Poeta mistyk, oprac. J. Starnawski, Kraków 1999.
[Google Scholar]

Kleiner J., „Zawisza Czarny” Słowackiego. Ustalenie układu dzieła, „Pamiętnik Literacki” 1954, z. 2.
[Google Scholar]

Kotliński A., Piękno przeszłości w „Zawiszy Czarnym” Słowackiego, [w:] Piękno Juliusza Słowackiego, t. 3: Metamorphosis, red. J. Ławski, A. Janicka, Ł. Zabielski, Białystok 2015.
[Google Scholar]

Kowalczykowa A., Pies i gwiazdy, „Prace Polonistyczne” 1997, seria 52.
[Google Scholar]

Kowalczykowa A., Wstęp, [w:] Krąg pism mistycznych, oprac. A. Kowalczykowa, BN I, nr 245, Wrocław 1982.
[Google Scholar]

Łubieniewska E., Szekspirowskie perwersje „à la polonaise”, [w:] Szekspir wśród znaków kultury polskiej, red. E. Łubieniewska, K. Latawiec, J. Waligóra, Kraków 2012.
[Google Scholar]

Malicki J., Podróże „Guliwera”, „Guliwer” 2006, nr 3.
[Google Scholar]

Mickiewicz A., Dziady. Część III, Wrocław 1984.
[Google Scholar]

Mickiewicz A., Konrad Wallenrod. Powieść historyczna z dziejów litewskich i pruskich, [w:] A. Mickiewicz, Dzieła, t. 2: Poematy, oprac. W. Floryan, przy współpracy K. Górskiego, C. Zgorzelskiego, Warszawa 1998.
[Google Scholar]

Mickiewicz A., Pan Tadeusz, czyli Ostatni zajazd na Litwie. Historia szlachecka z roku 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem, oprac. S. Pigoń, BN I, nr 83, Wrocław 2015.
[Google Scholar]

Nasze pojedynki o romantyzm, red. D. Siwicka, M. Bieńczyk, Warszawa 1995.
[Google Scholar]

Nawrocka E., Dramaty mistyczne Juliusza Słowackiego, [w:] Dramat i teatr romantyczny, red. D. Ratajczak, t. 1, Wrocław 1992.
[Google Scholar]

Ossowska M., Ethos rycerski i jego odmiany, Warszawa 1986.
[Google Scholar]

Piękno Juliusza Słowackiego, t. 3: Metamorphosis, red. J. Ławski, A. Janicka, Ł. Zabielski, Białystok 2015.
[Google Scholar]

Pigoń S., Słowackiego jeden czy dwa dramaty o Zawiszy Czarnym?, „Pamiętnik Literacki” 1961, z. 4.
[Google Scholar]

Piwowarczyk D., Obyczaj rycerski w Polsce późnośredniowiecznej (XIV-XV wiek), Warszawa 1998.
[Google Scholar]

Postać w kulturze wizualnej, t. 1: Ujęcia literackie, red. A. Krawczyk-Łaskarzewska, D. Bruszewska-Przytuła, P. Przytuła, Olsztyn 2018.
[Google Scholar]

Rawski J., „Zawisza Czarny” – niedokończony dramat Juliusza Słowackiego. Studium monograficzne, Głogów 2021.
[Google Scholar]

Ritz G., Poeta romantyczny i nieromantyczne czasy. Juliusz Słowacki w drodze do Europy – pamiętniki polskie na tropach narodowej tożsamości, przeł. M. Łukasiewicz, Kraków 2011.
[Google Scholar]

Rzońca W., Romantyczne korzenie dekonstrukcjonizmu, „Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza” 1996, R. XXX.
[Google Scholar]

Sernica i nieskończoność. Dyskusja, [wypowiedź Marii Janion], [w:] Nasze pojedynki o romantyzm, red. D. Siwicka, M. Bieńczyk, Warszawa 1995.
[Google Scholar]

Siwicka D., Zapytaj Mickiewicza, Gdańsk 2007.
[Google Scholar]

Słowacki J., Kordian. Część pierwsza trylogii. Spisek koronacyjny, oprac. M. Inglot, BN I, nr 2, Wrocław 1986.
[Google Scholar]

Słowacki J., Krąg pism mistycznych, oprac. A. Kowalczykowa, BN I, nr 245, Wrocław 1982.
[Google Scholar]

Słowacki J., Zawisza Czarny, oprac. J. Kleiner, W. Floryan, przy współpracy J. Pelca, [w:] J. Słowacki, Dzieła wszystkie, t. XII, cz. 2, red. J. Kleiner, przy współpracy W. Floryana, Wrocław 1961.
[Google Scholar]

Szekspir wśród znaków kultury polskiej, red. E. Łubieniewska, K. Latawiec, J. Waligóra, Kraków 2012.
[Google Scholar]

Zakrzewski L.S., Ethos rycerski w dawnej i współczesnej wojnie, Warszawa 2004.
[Google Scholar]

Zwierzyński L., Egzystencja i eschatologia. Genezyjska wyobraźnia Słowackiego, Katowice 2008.
[Google Scholar]