Marble, terminal moraine, field stone, rhinestone, red and white sandstone, brown coal… Stones of Zielona Góra. Zielona Góra of stones. A few lit(h)olinguistic-culturological remarks on stones in the City of Wine preserved in selected contemporary Ziemia
Keywords
Abstract
The lit(h)olinguistics reflection focuses on stones and names relating to stones present in the City of Magpies’ various open and closed spaces. The relation space – city – stone became an inspiration to comment on multiple stones found in Zielona Góra in, among others: a) landscape (terminal moraine, brown coal, memorial stone, lapidarium), b) secular architecture (city walls made of fieldstones, sidewalk, stone foundations), c) sacral architecture (medieval stone chapel in a vineyard, keystones, rococo stone baptismal font), d) museum (shaming heavy stones), e) jeweller company (amber, pearl, coral…). Stones, which spatially embellish Zielona Góra, and their names were listed and interpreted in the text. They make the City of Wine the urban phenomenon, into which palimpsest layers the stone elements of nature and culture have permanently inscribed themselves.
References
Bartmiński J., Słownik stereotypów i symboli ludowych, t. 1: Kosmos, cz. 1, Lublin 1996.
[Google Scholar]
Czyżniewski T., Zielona Góra przełomu wieków XIX/XX, Łódź 2010.
[Google Scholar]
Garbacz K., Zielona Góra. Spacer z przeszłością, Zielona Góra 2004.
[Google Scholar]
Greimas A., Ku semiotyce typologicznej, [w:] E. Leach, A. Greimas, Rytuał i narracja, Warszawa 1989.
[Google Scholar]
Ilustrowany słownik języka polskiego, red. E. Sobol, Warszawa 2004.
[Google Scholar]
Inny słownik języka polskiego, red. M. Bańko, t. 1-2, Warszawa 2000.
[Google Scholar]
Jałowiecki B., Człowiek, społeczeństwo – przestrzeń w polskiej socjologii miasta, [w:] Socjologia miasta. Wybór tekstów, red. M. Malikowski, S. Solecki, Rzeszów 1999.
[Google Scholar]
Kinal A., Winiarskie i bachiczne dominanty oraz detale w przestrzeni miejskiej Zielonej Góry, [w:] D. Angutek, A. Kinal, J. Leszkowicz-Baczyński, M. Pokrzyńska, A. Urbaniak, Winiarska i bachiczna tradycja Zielonej Góry. Studia i szkice społeczno-kulturowe, Zielona Góra-Bydgoszcz 2019.
[Google Scholar]
Kowalski S., Architektura kościoła św. Jadwigi na przestrzeni wieków, [w:] Zielona Góra. Kościół św. Jadwigi (Katedra), Zielona Góra 1993.
[Google Scholar]
Kubicki P., Miasto w sieci znaczeń. Kraków i jego tożsamości, Kraków 2010.
[Google Scholar]
Kuczyńska J., Wstęp do historii sztuki. Nauki pomocnicze. Historia architektury, Lublin 1988.
[Google Scholar]
Ledrut R., La forme et le sense dans la sociéte, Paris 1984.
[Google Scholar]
Lisowski A., Koncepcje przestrzeni w geografii człowieka, Warszawa 2003.
[Google Scholar]
Majchrzak P., Dzieje kościoła św. Jadwigi w świetle źródeł pisanych, [w:] Zielona Góra. Kościół św. Jadwigi (Katedra), Zielona Góra 1993.
[Google Scholar]
Morzyńska-Wrzosek B., Bydgoszcz w perspektywie poetycko-topograficznej, [w:] Miasto – przestrzeń zróżnicowana językowo, kulturowo i społecznie 2, red. M. Święcicka, Bydgoszcz 2008.
[Google Scholar]
Muszyński J., Kościół w średniowiecznym mieście, Zielona Góra. Kościół św. Jadwigi (Katedra), Zielona Góra 1993.
[Google Scholar]
Muszyński J., Kowalski S., Zielona Góra. Ratusz i wokół ratusza, Zielona Góra 1992.
[Google Scholar]
Nieznane i tajemnicze miejsca Ziemi Lubuskiej, red. T. Czyżniewski, Zielona Góra 2009.
[Google Scholar]
Niezwykli i tajemniczy ludzie Ziemi Lubuskiej, red. D. Chajewski, Zielona Góra 2010.
[Google Scholar]
Niezwykłe i tajemnicze miejsca w naszych lasach, red. D. Chajewski, Zielona Góra 2011.
[Google Scholar]
O książce. Encyklopedia, Wrocław 1987.
[Google Scholar]
Ożóg K., Językowa i kulturowa przestrzeń współczesnego miasta (na podstawie badań napisów miejskich), [w:] Miasto – przestrzeń zróżnicowana językowo, kulturowo i społecznie 2, red. M. Święcicka, Bydgoszcz 2008.
[Google Scholar]
Pelcowa H., Językowa przestrzeń dużego i małego miasta w świadomości mieszkańców, [w:] Miasto – przestrzeń zróżnicowana językowo, kulturowo i społecznie 5, red. M. Święcicka, M. Peplińska-Narloch, Bydgoszcz 2014.
[Google Scholar]
Podkidacz W., Aksjologizacja obrazu miasta w tekstach przewodników turystycznych, „Poradnik Językowy” 2004, z. 7.
[Google Scholar]
Sawicka G., Miasto jako tekst, [w:] Miasto – przestrzeń zróżnicowana językowo, kulturowo i społecznie 4, red. M. Święcicka, Bydgoszcz 2012.
[Google Scholar]
Siwiec A., Przestrzeń miejska jako przestrzeń onimiczna (uwarunkowania lingwokulturowe), [w:] Miasto – przestrzeń zróżnicowana językowo, kulturowo i społecznie 1, red. M. Święcicka, Bydgoszcz 2006.
[Google Scholar]
Skoczylas J., Żuromski M., Symbolika kamienia jako element legitymizacji władzy w cywilizacji europejskiej, Poznań 2007.
[Google Scholar]
Sławkowa E., Miasto we frazeologii. Rozpoznanie wstępne, [w:] Miasto – przestrzeń zróżnicowana językowo, kulturowo i społecznie 5, red. M. Święcicka, M. Peplińska-Narloch, Bydgoszcz 2014.
[Google Scholar]
Słownik współczesnego języka polskiego, red. B. Dunaj, t. 2, Warszawa 1998.
[Google Scholar]
Spacer po mieście Zielona Góra. Informacja turystyczna, Zielona Góra 2016.
[Google Scholar]
Święcicka M., Słowo wstępne, [w:] Miasto – przestrzeń zróżnicowana językowo, kulturowo i społecznie 2, red. M. Święcicka, Bydgoszcz 2008.
[Google Scholar]
Walczak B., Co mówi język polski o genezie miasta?, [w:] Miasto – przestrzeń zróżnicowana językowo, kulturowo i społecznie 4, red. M. Święcicka, Bydgoszcz 2012.
[Google Scholar]
Wallis A., Socjologia wielkiego miasta, t. 69, Warszawa 1967.
[Google Scholar]
Wądolny-Tatar K., Roszczynialska M., Literackie profile kamienia, [w:] Kamień w literaturze, języku i kulturze, red. K. Wądolny-Tatar, M. Roszczynialska, t. 1, Kraków 2013.
[Google Scholar]
Węgorowska K., Alabaster, bazalt, granit, bursztyn, perła… – kamienie Wilna – Wilno kamieni. Wokół kulturologiczno-historyczno-lit(h)olingwistycznych faktów utrwalonych w wybranych współczesnych opracowaniach o Mieście Giedymina, [w:] Studia słowiańskie. Język, kultura i literatura 1, red. M. Łuczyk, N. Bielniak, A. Łazar, A. Urban-Podolan, Zielona Góra 2018.
[Google Scholar]
Węgorowska K., Chryzantema, harfa, łodzik, wenus… W stronę konch(i)olingwistyki. Rzecz o muszlach w polszczyźnie, Choszczno-Warszawa-Zielona Góra 2013.
[Google Scholar]
Węgorowska K., Kamienie i klejnoty w języku, kulturze, sztuce, Warszawa-Zielona Góra 2012.
[Google Scholar]
Węgorowska K., Od Gorgony do Kolberga. Świat korali/koralowców w polszczyźnie. Rzecz lit(h)olingwistyczno-kulturologiczna, Zielona Góra 2019.
[Google Scholar]
Wielki słownik wyrazów obcych PWN, red. M. Bańko, Warszawa 2005.
[Google Scholar]
Wójcik M., Symbolika kamienia w twórczości Gustawa Herlinga Grudzińskiego, [w:] Kamień w literaturze, języku i kulturze, red. K. Wądolny-Tatar, M. Roszczynialska, t. 1, Kraków 2013.
[Google Scholar]
Żuchowski T.J., Poskromienie materii. Nowożytne zmagania rzeźbiarzy z marmurem kararyjskim. Michał Anioł, Bernini, Canova, Poznań 2010.
[Google Scholar]
Preview
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
Categories
Copyright & License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Copyrights (a). In principle, authors who are not employed by the University of Zielona Góra retain the copyright, including publishing rights to the articles, without restrictions.
Copyrights (b). In principle, authors who are employed by the University of Zielona Góra, do not retain the copyright, including publishing rights to the articles. In such cases the copyright holder is the University of Zielona Góra.
