Czy nacjonalizm może być wartością? O nacjonalizmie w słownikach i współczesnej publicystyce

Laura Polkowska

doi:10.34768/fp2021a5

Authors

Laura Polkowska Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw
https://orcid.org/0000-0003-3284-6556 Laura Polkowska

DOI: https://doi.org/10.34768/fp2021a5

Keywords

nationalism • linguistic profiling • semantics • value • lexicography • weekly

Abstract

This sketch is devoted to the concept of nationalism and its semantic profiling in dictionaries and contemporary Polish journalism. In lexicographic definitions, nationalism is treated as a neutral or negatively marked term. Only one – a political dictionary from the twenties of the twentieth century − treats it as a positively marked concept. However its author was an activist from the National Democratic Party. In the newest Polish journalism, nationalism is mainly an anti-value. Such semantic components as hostility and aggression to strangers, spreading fear, referencing the totalitarian regime, and faking other social attitudes are mentioned. Neutral uses of the nationalism lexeme are rare, and treating it as a value based on love of the motherland is too incidental to be considered a clear trend in public discourse.

Views Count

2024

Download data is not yet available.

Author Biography

Laura Polkowska, Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw

Doctor, employed at the Faculty of Humanities of the Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw; author of the books Language of the Right and Values and anti-values in weekly opinion magazines, co-author of Studies in the ethics of words; research interests: language of values, media discourse, ethics of words, linguistic image of the world, semantic profiling of concepts, linguistic stereotypes, language of politics.

References

Bartmiński J., O profilowaniu pojęć, [w:] J. Bartmiński, Językowe podstawy obrazu świata, Lublin 2006.
[Google Scholar]

Bartmiński J., Chlebda W., Problem konceptu bazowego i jego profilowania – na podstawie polskiego stereotypu Europy, „Etnolingwistyka” 2013, nr 25.
[Google Scholar]

Bartmiński J., Niebrzegowska S., Profile a podmiotowa interpretacja świata, [w:] Profilowanie w języku i w tekście, red. J. Bartmiński, R. Tokarski, Lublin 1998.
[Google Scholar]

Bartoszewicz J., Podręczny słownik polityczny. Do użytku posłów, urzędników państwowych, członków ciał samorządowych i wyborców, Warszawa 1923.
[Google Scholar]

Billig M., Banalny nacjonalizm, Kraków 2008.
[Google Scholar]

Bralczyk J., O języku polskiej propagandy politycznej lat siedemdziesiątych, Warszawa 2001.
[Google Scholar]

Brzozowska M., Patriotyzm i nacjonalizm w polskim dyskursie ideologicznym, „Etnolingwistyka” 2009, nr 21.
[Google Scholar]

Cegieła A., Słowa i ludzie. Wprowadzenie do etyki słowa, Warszawa 2014.
[Google Scholar]

Czyżewski M., Kowalski S., Piotrowski A., Rytualny chaos – dwanaście lat później, [w:] Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego, red. M. Czyżewski, S. Kowalski, A. Piotrowski, Warszawa 2010.
[Google Scholar]

Głowiński M., Marcowe gadanie, Warszawa 1991.
[Google Scholar]

Głowiński M., Mowa w stanie oblężenia, Warszawa 1996.
[Google Scholar]

ISJP – Inny słownik języka polskiego, red. M. Bańko, Warszawa 2000.
[Google Scholar]

Kamińska-Szmaj I., Judzi, zohydza, ze czci odziera. Język propagandy politycznej w prasie 1919-1923, Wrocław 1994.
[Google Scholar]

Leksykon politologii, red. A. Antoszewski, R. Herbut, Wrocław 2004.
[Google Scholar]

Lewiński D., Rozrywki nacjonalizmu, „Znaczenia” 2010, nr 3, [www.e-znaczenia.pl].
[Google Scholar]

Matuchniak-Krasuska A., Kategorie i reguły polskiego dyskursu o aborcji, [w:] Cudze problemy. O ważności tego, co nieważne. Analiza dyskursu publicznego w Polsce, red. M. Czyżewski, K. Dunin, A. Piotrowski, Warszawa 2010.
[Google Scholar]

Pielużek M., Obrazy świata w komunikacji polskiej skrajnej prawicy, Wrocław 2017.
[Google Scholar]

Robertson D., Język polityki, Warszawa 2009.
[Google Scholar]

SIA – M. Arct, Słownik ilustrowany języka polskiego, Warszawa 1916.
[Google Scholar]

SJPDor – Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, Warszawa 1958-1969.
[Google Scholar]

SW – Słownik języka polskiego, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, Warszawa 1900-1927.
[Google Scholar]

SWJP – Słownik współczesnego języka polskiego, red. B. Dunaj, Warszawa 1996.
[Google Scholar]

USJO – Uniwersalny słownik języka polskiego, red. S. Dubisz, Warszawa 2003.
[Google Scholar]

WSJP – Wielki słownik języka polskiego, red. P. Żmigrodzki, [www.wsjp.pl].
[Google Scholar]