Procedury selekcyjne

Redakcja przyjmuje wyłącznie oryginalne artykuły, które wcześniej nie były publikowane. Jakikolwiek zgłoszony (do „Filologii Polskiej") materiał nie może być złożony w innym czasopiśmie do chwili zakończenia procedury selekcyjnej.

  1. Selekcja wstępna
    1. RADA NAUKOWA
      Zadaniami Rady Naukowej są: patronowanie inicjatywie (i.), kształtowanie kierunków jej rozwoju (ii.), definiowanie programu badawczego rocznika (iii.), wstępna ocena nadesłanych materiałów (iv.) — zasadnicza w świetle decyzji o druku bądź jego zaniechania w przypadku poszczególnych materiałów. Członkowie Rady wypowiadają się wyłącznie w odniesieniu do prac, które dotyczą obszaru ich kompetencji naukowych.
    2. REDAKCJA NAUKOWA (KOLEJNEGO) ROCZNIKA
      W jej skład wchodzą: dwaj redaktorzy powoływani dla poszczególnych numerów (i.a.), zespół każdorazowo uzupełnia redaktor naczelny periodyku (i.b.) (i.). Pozytywna decyzja Rady Naukowej (zob. A.I.iv.) kwalifikuje nadesłane materiały do ich preselekcji (ii.). Winny spełniać kryteria (iii.): oryginalności (iii.a.), odkrywczości (iii.b.), a także odznaczać się naukowym charakterem (iii.c.), muszą ponadto wychodzić naprzeciw zarysowanej tematyce, jaka została przypisana kolejnym tomom (iii.d.). Członkowie Redakcji Naukowej, uwzględniwszy powyżej zdefiniowane wymogi (A.II.iii.a.-iii.d.), ustalają brzmienie zeszytu (iv.) w celu jego przekazania do recenzji (v.).
  2. Procedury recenzenckie
    1. Relacja tytuł/treść.
    2. Dokumentacja źródłowa.
    3. Komunikatywność.
    4. Skala egzemplifikacyjności dowodzonych tez.
    5. Poziom dyskursu o charakterze naukowym.
    6. Kontekst badawczy i rozeznanie w tzw. stanie badań.
    7. Odkrywczość prezentowanych wniosków.
    8. Metod(ologi)a dowodzenia.
    9. Adekwatność streszczenia wobec prezentowanego materiału.
    10. Inne walory.
    1. RECENZENCI I ICH PRACE
      Do zadań recenzentów należy ocena merytoryczna przedkładanych studiów (i.) — ostatecznie wiążąca dla redaktorów naukowych w kwestii druku. Warunkową publikację (po uprzednim usunięciu ewentualnych usterek przez autorów) dopuszcza opinia redaktorów naukowych (ii.) — w następstwie stwierdzenia koniecznych napraw, uzupełnień itp. (iii.). Recenzenci wyrażają wyniki swojej analizy w formie syntetycznego opisu, z uzasadnieniem zalet, jak i mankamentów dostarczonych prac (iv.). Każdy złożony artykuł jest oceniany przez dwóch recenzentów wybranych przez redakcję zgodnie z ich specjalizacją badawczą (v.). W razie konieczności redakcja powołuje dodatkowego recenzenta, którego opinia jest rozstrzygająca (vi.).
    2. KRYTERIA OCENY RECENZENCKIEJ (nota w skali od zera do dziesięciu dla poszczególnych obszarów podlegających ocenie).
    3. ZAPORA GHOSTWRITING
      Rzetelność w nauce stanowi jeden z jej jakościowych fundamentów. Czytelnicy powinni mieć pewność, iż autorzy publikacji w sposób przejrzysty, rzetelny i uczciwy prezentują rezultaty swojej pracy, niezależnie od tego, czy są jej bezpośrednimi autorami, czy też korzystali z pomocy wyspecjalizowanego podmiotu (osoby fizycznej lub prawnej). Dowodem etycznej postawy pracownika naukowego oraz najwyższych standardów redakcyjnych powinna być jawność informacji o podmiotach przyczyniających się do powstania publikacji (wkład merytoryczny, rzeczowy, finansowy etc.), co jest przejawem nie tylko dobrych obyczajów, ale także społecznej odpowiedzialności.
      Przykładami przeciwstawnymi są „ghostwriting” i „guest authorship”.
      Z „ghostwriting” mamy do czynienia wówczas, gdy ktoś wniósł istotny wkład w powstanie publikacji, bez ujawnienia swojego udziału jako jeden z autorów lub bez wymienienia jego roli w podziękowaniach zamieszczonych w publikacji.
      Z „guest authorship” („honorary authorship”) mamy do czynienia wówczas, gdy udział autora jest znikomy lub w ogóle nie miał miejsca, a pomimo to jest autorem/współautorem publikacji.
      Aby przeciwdziałać przypadkom „ghostwriting”, „guest authorship” redakcja czasopisma powinna wprowadzić odpowiednie procedury swoiste dla reprezentowanej dziedziny bądź dyscypliny nauki lub wdrożyć poniższe rozwiązania:
      1. Redakcja wymaga od autorów publikacji ujawnienia wkładu poszczególnych autorów w powstanie publikacji (z podaniem ich afiliacji oraz kontrybucji, tj. informacji kto jest autorem koncepcji, założeń, metod, protokołu itp. wykorzystywanych przy przygotowaniu publikacji), przy czym główną odpowiedzialność ponosi autor zgłaszający manuskrypt.
      2. Redakcja wyjaśnia, że „ghostwriting”, „guest authorship” są przejawem nierzetelności naukowej, a wszelkie wykryte przypadki będą demaskowane, włącznie z powiadomieniem odpowiednich podmiotów (instytucje zatrudniające autorów, towarzystwa naukowe, stowarzyszenia edytorów naukowych itp.).
      3. Redakcja powinna uzyskać informację o źródłach finansowania publikacji, wkładzie instytucji naukowo-badawczych, stowarzyszeń i innych podmiotów („financial disclosure”).
      4. Redakcja dokumentuje wszelkie przejawy nierzetelności naukowej, zwłaszcza łamania i naruszania zasad etyki obowiązujących w nauce.
      Redakcja respektuje standardy i wytyczne (Podstawowe praktyki) opracowane przez Komitet do Spraw Etyki Publikacyjnej.
    4. DOUBLE-BLIND REVIEW PROCES
      Ważna zasada w procesie recenzowania — double-blind review process, tzn. że autor lub autorzy publikacji i recenzenci nie znają swoich tożsamości; w pozostałych przypadkach recenzent podpisuje deklarację o niewystępowaniu konfliktu interesów, przy czym za konflikt interesów uznaje się zachodzące między recenzentem a autorem bezpośrednie relacje osobiste (w szczególności pokrewieństwo do drugiego stopnia, związek małżeński), relacje podległości zawodowej lub bezpośrednią współpracę naukową w ciągu ostatnich dwóch lat poprzedzających rok przygotowania recenzji (Załącznik do Komunikatu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z 14 września 2012 r. pt. Kryteria i tryb oceny czasopism naukowych).
    5. ETYKA WYDAWNICZA
      Zob. także Etyka wydawnicza.