Zagadka Ucieczki
Słowa kluczowe
Abstrakt
Nie udało się w niniejszym szkicu rozwiązać zagadki Ucieczki. Trzy podstawowe i powiązane ze sobą pytania o czas i miejsce powstania utworu oraz jego przesłanie skutecznie bronią się przed jednoznaczną i przekonującą odpowiedzią. Nie można wykluczyć prawdopodobieństwa żadnych z przedstawionych hipotez co do czasu i miejsca powstania utworu. Jaki cel przyświecał poecie przy pisaniu i publikowaniu tej ballady – tę tajemnicę zabrał Mickiewicz do grobu. Próby klasyfikowania Ucieczki jako eksperymentu (jak chce Juliusz Kleiner) lub ćwiczenia warsztatowego (Maria Żmigrodzka) są raczej świadectwem kapitulacji przed tekstem, który – nawiązując pośrednio do oryginału Bürgera – jest jednak niczym innym, jak polską wersją Lenory, podobnie jak Świetlana Żukowskiego jest jej rosyjską wersją, ale znajdując się poza ramami tomu z Balladami i romansami z roku 1822, robi wrażenie utworu osobliwie osamotnionego.
Bibliografia
LITERATURA CYTOWANA
Althof L. Ch., Einige Nachrichten von den vornehmsten Lebensumständen Gottfried August Bürgers nebst einem Beitrage zur Charakteristik desselben, Göttingen 1798.
[Google Scholar]
Borowy W., O poezji Mickiewicza, t. I, Lublin 1958 [Google Scholar]
Borowy W., Ucieczka, [w:] idem: O poezji Mickiewicza, wydanie drugie uzupełnione, Lublin 1999.
[Google Scholar]
Bürger G. A., Lenore, [cyt. za:] idem, Gedichte. Ausgabe 1789, Hamburg b. d.
[Google Scholar]
„Dziennik Wileński” 1822, t. II, nr 6.
[Google Scholar]
Gamska-Łempicka J., Lenoara [przekład], [w:] Niemiecka ballada romantyczna, oprac. Z. Ciechanowska, Wrocław 1963, BN II, nr 142.
[Google Scholar]
Gloger Z., Encyklopedia staropolska, t. IV, Warszawa 1904.
[Google Scholar]
Gołębiowski Ł., Lud polski, jego zwyczaje i zabobony, Warszawa 1830.
[Google Scholar]
Kaim-Kloock L., Gottfried August Bürger. Zum Problem der Volkstümlichkeit in der Lyrik, Berlin 1963.
[Google Scholar]
Klaczko J., „Ucieczka” i „Lenora”, [w:] idem, Zapomniane pisma polskie (1850-1866), Kraków 1912.
[Google Scholar]
Kleiner J., Mickiewicz, t. I, cz. 2. Dzieje Konrada, Lublin 1948.
[Google Scholar]
Kośny W., Die polnischen Übersetzungen von G. A. Bürgers „Lenore” vor dem Erscheinen der Ballade „Ucieczka” von Adam Mickiewicz, [w:] Między Oświeceniem i Romantyzmem. Kultura polska około 1800 roku, red., J. Z. Lichański, Warszawa 1997.
[Google Scholar]
Kośny W., Nochmals zu Bürgers „Lenore” und Mickiewiczs „Ucieczka”, [w:] Slavische Literaturen im Dialog. Festschrift für Reinhardt Lauer zum 65. Geburtstag, Hrsg. U. Jekutsch und W. Kroll, Wiesbaden 2000.
[Google Scholar]
Krzyżanowski J., Polska bajka ludowa w układzie systematycznym, t. II: Baśń magiczna, Warszawa 1947.
[Google Scholar]
Lenora. Ballada z Bürgera, [w:] Poezje, t. I, Wilno 1825.
[Google Scholar]
Libera L., „Don Carlos” w tłumaczeniu Mickiewicza, „Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza” 1996, R. XXXI.
[Google Scholar]
Libera L., Mickiewicz als Übersetzer des Schillerschen „Handschuhs”, [w:] „Zeitschrift für slavische Philologie”, Heidelberg 1987, Band XLVII – Heft 2.
[Google Scholar]
Libera L., Rękawiczka, [w:] Mickiewicz, Zielona Góra 2015.
[Google Scholar]
Maciejewski J., Mickiewicza wielkopolskie drogi. Rekonstrukcje i refleksje, Poznań 1972.
[Google Scholar]
Mickiewicz A., Dzieła wszystkie, t. I, cz. 3, Wiersze 1829-1855, Warszawa 1981.
[Google Scholar]
Mickiewicz A., Dzieła, t. I: Wiersze, Wydanie Narodowe, Warszawa 1949.
[Google Scholar]
Mickiewicz A., Dzieła, t. V, Pisma prozą, cz. I, Wydanie Narodowe.
[Google Scholar]
Mickiewicz A., Dzieła, t. XIX, Listy, cz. 1, Wydanie Narodowe, Warszawa 1953.
[Google Scholar]
Niemiecka ballada romantyczna, oprac. Z. Ciechanowska, BN II, nr 142, Wrocław 1963.
[Google Scholar]
Odyniec A. E., Listy z podróży, t. I, oprac. M. Toporowski, wstęp M. Dernałowicz, Warszawa 1961.
[Google Scholar]
Odyniec A. E., Tłómaczenia, t. II, Warszawa 1874, s. 195.
[Google Scholar]
Poezje Adama Mickiewicza, pięć tomów w jednym, z portretem autora, Poznań 1832.
[Google Scholar]
Scherer H., Lange schon in manchem Sturm und Drange. Gottfried August Bürger, der Dichter des Münchhausen. Eine Biographie, Berlin 1995.
[Google Scholar]
[Schiller F.], Über Bürgers Gedichte, „Allgemeine Literatur-Zeitung” 1791 (15 i 17 stycznia).
[Google Scholar]
Schöne A., Lenore, [w:] Die deutsche Lyrik. Form und Geschichte. Interpretationen, Band. I: Vom Mittelalter bis zur Frühromantik, Hrsg. B. von Wiese, Düsseldorf 1964.
[Google Scholar]
Trzeciakowski W., Lenora, „Przegląd Artystyczno-Literacki” 2000, 5 (99).
[Google Scholar]
Wagner H. F., Das Eindringen von Percy’s Reliques in Deutschland, Heidelberg 1897.
[Google Scholar]
Zgorzelski C., O sztuce poetyckiej Mickiewicza. Próby zbliżeń i uogólnień, Warszawa 1976.
[Google Scholar]
Zur Erklärung und Beurtheilung von Bürgers Lenore, [w:] „Altdeutsche Blätter“, Band I, Leipzig 1836.
[Google Scholar]
Żmigrodzka M., Podstawowe cechy Mickiewiczowskiej ballady, [w:] Materiały dyskusyjne Komisji Naukowej Obchodu Roku Mickiewiczowskiego, Warszawa 1955.
[Google Scholar]
Podgląd
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Kategorie
Prawa autorskie & Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (a). Co do zasady – autorzy, niebędący pracownikami Uniwersytetu Zielonogórskiego, zachowują prawa autorskie, w tym prawa wydawnicze do artykułów, bez żadnych ograniczeń.
Prawa autorskie (b). Co do zasady – autorzy, będący pracownikami Uniwersytetu Zielonogórskiego, nie zachowują praw autorskich, w tym praw wydawniczych do artykułów. W takich przypadkach właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Zielonogórski.
