Strategie komunikacyjne w służbie apoteozy przeszłości w prozie historycznej Zofii Bukowieckiej z okresu zaborów

   157

Autor

Słowa kluczowe   

Abstrakt   

Celem szkicu jest identyfikacja strategii pisarskich oraz podporządkowanego im repertuaru środków językowych wykorzystanych w apoteozującym opisie państwa, jaki wyłania się z prozy historycznej Zofii Bukowieckiej. Kreacja laudacyjnej wizji przeszłości Polski (zgodna z wytycznymi epoki) jest tworzona przez Z. Bukowiecką programowo i ma charakter edukacyjny, konsolacyjny, wreszcie – najważniejsze – formacyjny, tzn. ma na celu rozbudzanie patriotycznych postaw w pozbawionym państwa narodzie. Spojrzenie na teksty Zofii Bukowieckiej z perspektywy pragmatyki lingwistycznej pozwoliło wyróżnić kilka strategii pisarskich, które służą realizacji apoteozującej wizji przeszłości. Są to idyllizacja pejzażu, perfektyzacja państwa, splendaryzacja władców i magnifikacja narodu. Szczególnie często wykorzystywanymi środkami językowymi (z różnych poziomów organizacji języka i tekstu) realizującymi poszczególne strategie były: nagromadzenie, hiperbola, kontrast, słownictwo aksjologiczne, topos zamilknięcia, bestializacja, argumentum ad verecundiam.

Liczba wyświetleń   

2024

Dane do pobrania nie są jeszcze dostępne.

Biogram autora   

Magdalena Hawrysz, Uniwersytet Zielonogórski

Doktor habilitowana, profesor UZ w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Zielonogórskiego, kierowniczka Zakładu Językoznawstwa. Jej zainteresowania naukowe skupiają się wokół dziejów polszczyzny (szczególnie okresu średniopolskiego) w aspekcie komunikacyjnym i kulturowym, genologii tekstów użytkowych, stylu artystycznego, dyskursu reformacyjnego.

Bibliografia   

ŹRÓDŁA I SKRÓTY

(H) – Bukowiecka Z., Mała historya Polski, Kraków 1906, [online] [https://polona.pl/item/mala-historya-polski,NDczNw/1/#info:metadata].
[Google Scholar]

(J) – Bukowiecka Z., Jak Polska za Jagiellonów urosła od morza do morza. Opowiadania, Warszawa 1909, [online] [doccontent].
[Google Scholar]

(P) – Bukowiecka Z., Jak Piastowie budowali Polskę. Opowiadania, Warszawa 1910, [online] [https://polona.pl/item/jak-piastowie-budowali-polske-opowiadania,MTEwMjA5MzE/6/#info:metadata].
[Google Scholar]

LITERATURA CYTOWANA

Barycz H., Szlakami dziejopisarstwa staropolskiego. Studia nad historiografią w. XVI-XVIII, Wrocław 1981.
[Google Scholar]

Chwalba A., Metodologiczne aspekty badań nad historią Polski w XIX wieku, „Prace Komisji Historii Nauki Polskiej Akademii Umiejętności” 2004, t. 6.
[Google Scholar]

Hawrysz M., Językowa kreacja wizerunku władców w średniopolskim piśmiennictwie historiograficznym – przyczynek do badań dyskursu tożsamościowego, „Studia Językoznawcze. Synchroniczne i Diachroniczne Aspekty Badań Polszczyzny” 2015, t. 14.
[Google Scholar]

Hawrysz M., Kobiecy dyskurs niepodległościowy – źródła do badań, [w:] Zielonogórskie seminaria językoznawcze 2018. Dyskursy o przeszłości. Dyskursy w przeszłości, red. M. Hawrysz, M. Jurewicz-Nowak, I. Kotlarska, Zielona Góra 2019, s. 49-63.
[Google Scholar]

Kaniowska-Lewańska I., Literatura dla dzieci i młodzieży do roku 1864. Zarys monograficzny. Materiały, Warszawa 1980.
[Google Scholar]

Kieniewicz S., Historia a świadomość narodowa, Warszawa 1982.
[Google Scholar]

Kisielewska J., Z Konarskich Zofja Bukowiecka. Życie i prace, Warszawa 1923.
[Google Scholar]

Kuliczkowska K., Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1864-1918. Zarys monograficzny. Materiały, Warszawa 1981.
[Google Scholar]

Mądrowska E., „Domini naturales”. Portrety polskich władców w „Chronicon Polonorum” mistrza Wincentego, Bydgoszcz 2010.
[Google Scholar]

Puzynina J., Język wartości, Warszawa 1992.
[Google Scholar]

Słownik łacińsko-polski, red. M. Plezia, Warszawa 1998.
[Google Scholar]

Podgląd   

Pobrania

Opublikowane

19.12.2019

Jak cytować

Hawrysz, M. „Strategie Komunikacyjne W służbie Apoteozy przeszłości W Prozie Historycznej Zofii Bukowieckiej Z Okresu zaborów”. Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego, t. 5, grudzień 2019, s. 33-44, doi:10.34768/fp2019a2.

ISSN wersji papierowej

2450-3584